Sivaslı hemşehrimiz Ankara Güven Hastanesi Kardiyoloji bölümü doktoru Prof. Dr. Hüseyin Bozbaş, pandemi sürecinde kalp sağlığı ile ilgili bilinmesi gerekenler hakkında bilgiler verdi.

Prof. Dr. Hüseyin Bozbaş, kalp damar hastalarının sağlıklarını korumaları için birtakım önlemler almalarını önererek, içinde bulunduğumuz salgın günlerinde koronavirüsten korunmak için nelere dikkat etmemiz yönünde sorularına cevap vererek kalp sağlığı ile ilgili bilinmesi gerekenlerden bahsetti.

Kış aylarına girdiğimiz bugünlerde COVID-19 vaka sayılarının her geçen gün arttığı bir dönemden geçiyoruz. Bu süreçten en çok ileri yaştaki bireyler ve kronik hastalığı olanlar etkileniyor. Yapılan araştırmalar COVID -19 enfeksiyonunun kalp ve damar sağlığı üzerinde önemli etkileri olabileceğini ortaya koyuyor. Bu nedenle, kalp damar hastalarının sağlıklarını korumak için birtakım önlemler almaları, salgından korunurken de stres yaşamamaları önem taşıyor. Güven Hastanesi Kardiyoloji Bölümünden Prof. Dr. Hüseyin Bozbaş, pandemi sürecinde kalp sağlığı ile ilgili bilinmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.

Kalp damar hastalarının COVID-19 pandemisine yakalanması ne anlama gelir?

Kalp damar hastalıkları ülkemizdeki ve dünyadaki hayat kayıplarının en sık görülen nedenidir. COVID-19 ise dünyanın yaklaşık 1 yıl önce tanıştığı ve maalesef pandemiye neden olan yeni bir hastalıktır. Biri eski, diğeri yeni iki sık görülen ve insan hayatını tehdit eden hastalığın bir araya gelmesi hastalar açısından yüksek risk oluşturmakta ve hatta ölümcül olabilmektedir.

COVID-19 enfeksiyonu akciğerler dışında hangi organları etkiler?

COVID-19 virüsü akciğerlerle sınırlı kalmayıp diğer organları da tutmaktadır. Buna tıbbi olarak “sistemik tutulum” adı verilmektedir. Örneğin; hormon salgılayan tiroid bezi bile bu virüsten etkilenmektedir. Bu kapsamda, kalp ve damarlar da en çok hedef alınan organlardandır.

COVID-19 virüsü kalp ve damarları nasıl etkiler?

COVID-19 virüsünün kalp ve damarlara etkileri şu şekilde sıralanabilir:

• COVID-19 akciğerlerde zatürreye neden olmaktadır. Etkilenen akciğer dokusu önemli boyutta olduğunda kanın oksijenlenmesi bozulur. Kanda oksijen düzeyinin düşmesi kalbi yorar. Bu durumda kalbin iş yükü artar, kalp krizi tetiklenebilir ve kalp yetmezliği gelişimine neden olabilir.
• COVID-19 enfeksiyonunun iyi bilinen etkilerinden biri de damar içinde, hem toplardamar hem de atardamarlarda, pıhtı oluşumunu tetiklemesidir. Toplardamarda oluşan pıhtı akciğerlere kadar ilerleyerek akciğer damarının pıhtı ile tıkanmasına neden olabilir. Bu duruma akciğer embolisi adı verilmektedir. Akciğer damarını tıkayan pıhtı büyük olursa hayati risk oluşturabilir. Atardamarda pıhtı oluşması ise kalp krizi ile sonuçlanabilmektedir.
• COVID-19 virüsü doğrudan kalp kasında iltihabi duruma neden olabilmektedir. Miyokardit denilen bu durumda kalp kasının kasılma gücü bozulmakta ve kalp yetmezliği gelişebilmektedir.
• COVID-19 virüsü nedeniyle kalpte ritim bozuklukları görülebilmektedir. Kanda oksijenin düşmesi, damar içinde pıhtı oluşumu ve kalp kasının virüs ile tutulumu sonucu kalbin elektriksel sisteminde bozukluklar meydana gelebilmektedir.

COVID-19 pandemisinin yeniden şiddetini artırdığı bugünlerde kalp damar hastalığı olanlar nelere dikkat etmeli?

Pandemi sürecinde kalp damar hastalarının dikkat etmesi gerekenler şunlardır:

• Salgın sürecinde kalp damar hastaları mevcut durumda almakta oldukları ilaçlara aynı şekilde devam etmeliler. Bazı duyumlara dayanarak ilaçlarını kesmemeliler. Örneğin; yüksek tansiyon, koroner kalp hastalığı, kalp yetmezliği, kolesterol nedeniyle verilen ilaçlar bu süreçte de muntazam bir şekilde kullanılmalıdır.
• Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus hareketsiz kalmamaktır. Dışarı çıkma yasağı olan zamanlarda ev içinde günlük 30-60 dakika ter atacak şekilde egzersiz yapmalılar. Egzersiz hem kalp sağlığı, hem genel sağlık, hem de psikolojik rahatlama açısından oldukça faydalıdır. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye de sahiptir. Bu nedenlerle egzersizin virüse karşı çok yönlü bir koruma sağladığı unutulmamalıdır.
• Evden geçirilen sürenin artması kilo alımını beraberinde getirebilmektedir. Bu dönemde ideal kilonun korunmasına özen gösterilmelidir.
• “4 İYİ” formülü uygulanmalıdır. Yani; iyi dinlenilmeli, iyi beslenilmeli, iyi sıvı alınmalı ve iyi düşünülmelidir. Bu noktada iyi düşünme başlığını açmak gerekirse; pandemi nedeniyle görülen psikolojik sorunlar COVID-19 ile mücadelede geriye düşmeye neden olabilmektedir. Çünkü yaşanılan kaygı ve stres bağışıklık sistemini baskılamaktadır. Stres altındayken nabız yükselir ve tansiyon dalgalanır. Kalp ve damar sağlığı bu durumdan olumsuz etkilenmektedir. Tüm bu etkiler göz önünde bulundurularak gereksiz stresten kaçınılmalıdır.

Kalp damar hastaları pandemi sürecinde hastaneye gitmekten çekinmeli midir?

Kalp damar hastaları bu süreçte göğüs ağrısı, nefes darlığı, tansiyon yüksekliği, çarpıntı gibi önemli bir şikayetleri olduğunda kardiyoloji uzmanına ve hastaneye başvurmaktan çekinmemelidir. Ülkemiz ve tüm dünya COVID-19 pandemisi sürecinden geçiyor olsa da tüm dünyadaki hayat kayıplarının ilk sıradaki sebebi hala kalp damar hastalıklarıdır. Bu nedenle, pandemi döneminde kalp sağlığı ihmal edilmemelidir.”